Okul Öncesi Eğitim Programı Fikir Toplantısı "Asansör Konuşması Tekniğiyle"

Türkiye Okul Öncesi EÄŸitimini GeliÅŸtirme DerneÄŸi

 

Kamuoyu Açıklaması

 

 

Erken öÄŸrenmenin niteliÄŸine yönelik farkındalığın geliÅŸtirilmesi için savunuculuk faaliyetleri yürüten derneÄŸimiz, 30.04.2024 tarihinde asansör konuÅŸması tekniÄŸiyle MEB tarafından açıklanan Taslak Okul Öncesi EÄŸitim Programı’na iliÅŸkin bir fikir toplantısı düzenlenmiÅŸtir. Bu toplantıya okul öncesi eÄŸitim alanından tüm paydaÅŸlar davet edilmiÅŸtir. ÖÄŸretmenler, öÄŸretmen adayları, veliler ve akademisyenler toplantıya katılmıştır. Toplantının sonuç raporu kamuoyunun bilgisine sunulmaktadır :

 

GörüÅŸler

 

1. MEB, okul öncesi eÄŸitim kademesi için 2024 yılı Åžubat ayında EÄŸitim Programı güncellemesi yapmıştı. TYMM taslak okul öncesi eÄŸitim programı, güncellenen programın yayınlanmasının üzerinden daha üç ay geçmeden yayınlanmıştır. Åžu anda okul öncesi eÄŸitim alanında üç ay içinde iki yeni okul öncesi eÄŸitim programı yayınlanmasının gerekçeleri anlaşılamamıştır.
2. Okul öncesi eÄŸitim ülkemizde 0-69 aylık çocukları kapsamakta ancak TYMM okul öncesi eÄŸitim programında belirli bir yaÅŸ aralığından söz edilememektedir. Bu programda yer alan becerilerin hangi yaÅŸ grubuna yönelik olduÄŸu belirsizdir.
3. Okul öncesi eÄŸitim programlarının temel iki dayanağı vardır. Biri araÅŸtırma temelli olması, diÄŸeri ise oyun temelli olmasıdır. TYMM okul öncesi eÄŸitim programı araÅŸtırma verilerine dayanmamaktadır ve programda çocukta beceri geliÅŸiminin temeli olan oyun etkinliÄŸi yoktur. Programda oyun etkinliÄŸi, bir yönteme indirgenmiÅŸtir; etkinlik olarak yok sayılmıştır.
4. GeliÅŸmiÅŸ ülkeler, eÄŸitim kademelerini anaokulu gibi somut deneyimlere dayanan oyun temelli deneyimlere dönüÅŸtürme çabasında iken taslak okul öncesi eÄŸitim programı didaktik öÄŸrenme anlayışıyla hazırlanmıştır.
5. TYMM programları sadeleÅŸme iddiasıyla kamuoyuna tanıtılmıştır ancak okul öncesi eÄŸitim programı 388 sayfasıyla aşırı yoÄŸunlaÅŸtırılmış, soyut beceriler içermesiyle sadeleÅŸtirilmemiÅŸ; tersine Türkiye tarihinin gelmiÅŸ geçmiÅŸ en yoÄŸun okul öncesi eÄŸitim programı olmuÅŸtur.
6. Okul öncesi eÄŸitim programında toplum katılımı adıyla STK’lara geniÅŸ yer verilmiÅŸtir. Okul öncesi eÄŸitim bilinçli ve profesyonel eÄŸitimciler tarafından verilmesi gereken bir eÄŸitimdir. STK’ların okul öncesi eÄŸitim verme yetkisi yoktur. Bu yetki MEB programı doÄŸrultusunda yalnızca okul öncesi öÄŸretmenlerine aittir.
7. TYMM okul öncesi eÄŸitim programı bir izleme sistemi içermemektedir. Verilen hizmetin ve taslak programın etkisinin hangi kriterlere göre deÄŸerlendirileceÄŸi muÄŸlaktır.
8. Ancak geliÅŸimsel olarak takip edilen çocuÄŸun bireysel olarak öÄŸrenmesi ve beceri edinmesi desteklenebilir. Her bir geliÅŸim alanının alan becerisi olarak açıklamasında geliÅŸim özellikleri dikkate alınmalıdır. GeliÅŸimsel yaklaşım taslak programda yeterince yer almamıştır.
9. Taslak programı nitelikli uygulamak için öÄŸretmen yetiÅŸtiren lisans programlarının da deÄŸiÅŸmesi gerekmektedir.
10. Taslak programın uygulanmasında eÄŸitim el kitapçıklarına ihtiyaç duyulmaktadır.
11. ÖÄŸretmenlerin programı uygulaması için programın anlatımında daha sade ve anlaşılır bir dil kullanılmalıdır.
12. Ülkemizde okul öncesi öÄŸretmenlerin matematik okuryazarlıkları yeni programın matematik alan becerilerinde oldukça karmaşık bir yaklaşım benimsediÄŸi düÅŸünülmektedir.
13. Etkinliklerin adı olmadan ardı ardına sıralanması, zaten geçiÅŸ etkinliklerinde zorluk yaÅŸayan öÄŸretmenler için taslak programın uygulanabilir olmadığını düÅŸündürmektedir.
14. ÖÄŸretmenler taslak programı incelerken doldurmaları gereken formlara odaklandıklarını belirterek evrak yükünün fazla olduÄŸunu bildirmiÅŸlerdir.
15. ÖÄŸretmenlerin büyük bir bölümü programa görüÅŸ bildirme süresi içinde programı okuyamadığını belirtmiÅŸtir.
16. ÖÄŸretmenler, bu programdan sonra çocukların ilkokul yerine ortaokula devam edeceÄŸini düÅŸündüÄŸünü belirtmiÅŸtir.
17. ÖÄŸretmenler taslak programın masa başında hazırlandığını düÅŸünmüÅŸtür.
18. Taslak program görüÅŸlere açılmıştır ancak alınan görüÅŸlerin deÄŸerlendirilme sürecine yönelik endiÅŸeler söz konusudur.
19. Taslak program alanda çalışan öÄŸretmenlerde heyecan yerine kaygı yaratmıştır.

 

 

GÖRÜÅžLERÄ°N ÖZETÄ° :

 

Programda araÅŸtırma temelli ve kanıt odaklı bir yaklaşım benimsenmelidir. Soyut becerilerden arındırılmalı, sadeleÅŸtirilmeli ve en fazla 100 sayfa ile sınırlanmalıdır. GeliÅŸimsel ve oyun temelli beceri programı olarak yeniden yapılandırılmalıdır. Programın uygulanması sürecinde kapsamlı bir izleme sistemi kurulmalı, baÅŸta YÖK programı güncellenmeli ve nitelikli hizmet içi eÄŸitim programları hayata geçirilmelidir. Programın uygulanmasına elveriÅŸli zemin hazırlayan sınıf ortamları iyileÅŸtirilmeli ve sınıf mevcutları kalite kriterlerinin öngördüÄŸü öÄŸretmen/çocuk oranına uygun hale getirilmelidir. Programın en az üç yıl pilotlaması yapılmalı ve eÄŸitim el kitapçıkları hazırlanmalıdır.STK’ların okul öncesi eÄŸitimdeki rolü tanımlanmalı ve sınırlanmalıdır. Program, uygulama gerçekleri ve çocukların gereksinimlerine dayalı olarak nihai hale getirilmelidir.

 

---

---